Khi mình hỏi các bạn trẻ "Bạn muốn thu nhập bao nhiêu sau khi ra trường?" Đa phần các bạn bẽn lẽn, ngượng ngùng (hồi xưa mình cũng thế thôi) "Ứ nói đâu".
Và con số kỳ vọng thu nhập đều rơi vào khoảng 6-8 triệu. Mình hỏi "Vì sao bạn muốn con số này?" - "Vì các anh chị đi làm trước đây nói lại như thế". Okie fine, theo mình các bạn đang rất thiếu thông tin nên không phân biệt được: Lương vs. Thu nhập; Giá trị hữu hình và Giá trị vô hình. Bài viết này chia sẻ một góc nhìn của một đứa già chuyện, các bạn ngẫm coi được không nhé.
1. Lương vs. Thu nhập: Ngày xưa mình cũng tin mệnh đề "Thu nhập = Lương". Nên Cty ký hợp đồng với mình là bao nhiêu là mình biết bấy nhiêu. Nên khi chi phí cuộc sống tăng nhanh mà Lương cứ bò từ từ là sinh ra trầm cảm ngay. Giờ thì cách hiểu của mình như sau: Thu nhập = Lương chỗ chính + Thưởng chỗ chính + Lương chỗ phụ + Thưởng chỗ phụ + Lợi tức từ đầu tư. Dưới đây là diễn giải chi tiết:
Sống qua thời Covid-19, chắc bạn hiểu cảm giác người làm 15-20 năm trong ngành du lịch - khách sạn, có cả tấn kinh nghiệm nhưng không có đất dụng võ không? Cuộc sống ngày càng nhiều biến động, nếu mình chỉ kỳ vọng thu nhập = Lương chỗ chính, mà khi chỗ đó rung rinh là mình lung lay ngay. --> Vẫn lấy chỗ Chính làm nền tảng, xây dựng năng lực nhưng không được "ngủ quên trên chiến thắng", khi đã vững năng lực và vị thế rồi thì phải tìm thêm "Chỗ phụ". Làm được không? Chắc các bạn có nghe khái niệm "đường cong kinh nghiệm", nghĩa là tiếp cận một công việc mới, bạn mất tầm 1 tháng là nắm rõ và 1 năm là master còn năm thứ 2 trở đi mà không có gì mới thì bạn cũng chỉ dậm chân ở đấy thôi. Với nguyên lý này, bạn sẽ rất dư thời gian từ năm thứ hai trở đi nếu vẫn làm cùng một công việc. Nhiều người chọn chơi game, nhậu nhẹt, la cà khi dư dã thời gian kiểu đấy. Ủa, vậy sao không kiếm "chỗ phụ". Sáng làm công sở, tối về dạy tiếng Anh, cuối tuần làm Shipper/Grab, cũng được mà. Và cũng đừng nghĩ đơn giản là Grab là công việc chân tay. Thật ra, một bạn có trí thức, chạy Grab, lân la ở khu nhà giàu, thể nào cũng tán tỉnh, cưa cẩm hay làm quen được với những người cho mình cơ hội để có bước đi tiếp theo. Khi ở trên xe di chuyển từ A tới B, không lẽ khách hàng không giao tiếp với bạn? Quan trọng là bạn có biết và bạn có muốn hay không mà thôi.
Lợi tức từ đầu tư là một bài học mình rất muốn chia sẻ cùng các Bạn. Bạn có để ý Lương tăng rất chậm, nhưng Đất đai, nhà Cửa thì tăng chả có biên độ nào kiểu 5-7% như chứng khoán. Nên cứ canh chỗ nào giao thông tốt, đất rẻ, ôm một miếng, xong quên nó đi, 10 năm sau hẵng tính. Phim "Cuốn theo Chiều gió" nổi tiếng thế giới có một câu "Đất đai không nở ra đâu" --> để ý dùm chuyện đầu tư, kể cả khi bạn chưa có nhiều tiền, vì theo thời gian, tiền đầu tư nở ra nhiều hơn tiền lương/thu nhập. Kể cả ít tiền thì cũng có mô hình BĐS số hoá như Moonka chẳng hạn. Mình đã từng không bao giờ mơ tới chuyện đầu tư đất đai, cổ phiếu, nhà cửa, crypto currency.. vì nghĩ đang có ít tiền, cho tới khi.. mình già mịa nó rồi và bao nhiêu người giàu lên từ chuyện này. Nên nhớ, khi 2 đồng nghiệp đi làm, một người có dòng thu nhập thụ động từ đầu tư sẽ ứng xử mạnh mẽ, tự tin hơn người chả có phương án tài chính dự phòng nào.
2. Giá trị hữu hình vs. Giá trị vô hình. Ngày ra trường, mình đi làm ở P&G Việt Nam. Lương khởi điểm của mình là 3.2 triệu. Nhiều bạn bè làm lương cao hơn, nhưng họ vẫn giữ sự tôn trọng với mình, vì cái logo P&G chính là giá trị vô hình. Giang hồ vẫn lưu truyền "Người P&G qua các công ty khác là cứ lương cũ x 2". Sau này, ở Gemadept cũng vậy, tuy lương của mình cũng không cao so với ngành, nhưng mặc đồng phục Gemadept tự hào lắm, bước ra giao lưu anh em trong ngành là vẫn rất tự tin dù ting ting hàng tháng không như các bên khác.
Giá trị vô hình còn nằm ở chuyện cuối năm, ví dụ như Công ty Gemadept Logistics thưởng kết quả kinh doanh rất nhiều, thường thì 2 tháng, tốt thì 4 tháng. Cán bộ như mình còn có chính sách được mua Cổ phiếu ưu đãi và Công ty có niêm yết trên sàn CK, thế là lại có một khoản để dành, sau này cần thì lấy ra xài thôi. Mặt khác, Công ty chú trọng đào tạo, cho mình đi học nè, đầu tư phần mềm WMS xịn xò top đầu thế giới để mình xài và master nè, sau này tha hồ đi chém gió. Nên nếu lấy tổng thu nhập ấy chia theo tháng thì thu nhập ở Gemadept Logistics là khá cao, quan trọng bạn có đủ kiên nhẫn và sự gắn bó, nỗ lực cùng công ty hay không. Nhiều người thấy số trên Offer letter xong là muốn nản, mà không nhìn nhận góc độ Vô hình của một Công ty. Mà thông tin về phần Vô hình này thường bạn chỉ có thể khám phá ra khi lê la, hỏi thăm rất nhiều nguồn thông tin mới biết. Nên sau này, Bạn có đi phỏng vấn, khi deal quyền lợi, cũng phải hỏi rất rõ phần Ngoài Lương có gì nó mới phản ánh đầy đủ giá trị.
Xu hướng thế giới đang dịch chuyển từ mô hình Lao động - Người thuê lao động sang mô hình Gig Economy - tôi bán giá trị và thu tiền, không cần hợp đồng dài hạn. Sự tự do, bất ổn nhưng đầy thú vị là thứ bạn sẽ sẽ trải qua trong thời gian tới. Ví dụ như mình, có thể kiếm tiền bằng cách nói chuyện với những người có quan tâm ở Mỹ, Đức, Nhật nè.. Nên bạn sẽ thấy có rất nhiều cơ hội để kiếm tiền nha. Trên đây chỉ là thông tin, cũng như Bạn đều biết chuyện Tập thể dục tốt cho sức khoẻ, quan trọng là BẠN CÓ CAM KẾT TẬP LUYỆN MỖI NGÀY KHÔNG?
Thêm một ý quan trọng: MÌNH KHÔNG TIN CHUYỆN KIẾM TIỀN NHANH. Mình sẽ tránh xa ai đó nói về câu chuyện kiếm tiền NHANH và ĐƠN GIẢN vì thứ gì DỄ DÀNG ĐẾN SẼ DỄ DÀNG ĐI! Chúc Bạn CHỌN CHO MÌNH một mục tiêu tài chính và chiến đấu với mục tiêu ấy "ĐÚNG - ĐỦ -ĐỀU" sẽ "ĐI ĐẾN ĐỈNH".
Comments